آیا ارتودنسی راهی برای درمان مشکلات گفتاری است یا خودش باعث مشکل و دشواری در تکلم می شود؟ من در حالت عادی هم به خاطر دندان هایم نمی توانم درست صحبت کنم آیا می توانم تحت درمان ارتودنسی قرار بگیرم؟ می گویند که ارتودنسی می تواند مشکل من را حل کند اما می ترسم که دیگر نتوانم صحبت کنم آیا اینگونه است؟ با ما همراه باشید تا به این چند سوال بسیار شایع که اغلب مراجعان در مورد ارتودنسی و تاثیر آن بر صحبت کردن از ما می پرسند پاسخ دهیم.
✍دسترسی سریع
Toggleپر واضح است که کلیه درمان های ارتودنسی از ارتودنسی نامرئی گرفته تا ثابت و مرئی همگی به نوعی روی تکلم اثر می گذارند. اما اجازه بدهید تاثیر ارتودنسی روی صحبت کردن را از دو جهت مختلف بررسی کنیم. بیایید ابتدا درباره مشکلات و ناهنجاری های فک و دندان و تاثیرشان روی تکلم و سپس تاثیر درمان ارتودنسی روی گفتار صحبت کنیم.
تعداد زیادی اختلال و ناهنجاری مربوط به فک و دندان ها وجود دارد که تکلم را تحت تاثیر قرار میدهند. زمانی که دندان ها کج باشد یا فک کوچک و بزرگتر از حالت نرمال باشد، فضای داخل دهان از حالت طبیعی خارج شده و زبان برای حرکت و چرخش به مشکل برمی خورد. در واقع برای اینکه شما بتوانید صحبت کنید، باید حتما دهان شما به اندازه کافی فضا برای حرکت زبان داشته باشد، تا شما بتوانید کلمات و حروف را ادا کنید. اگر دندان های شما ناصاف باشد یا هرگونه مشکل دیگری داشته باشد، قطعا نمی توانید به درستی و مانند یک شخص عادی صحبت کنید.
یکی از وظایف ارتودنسی ، درمان این مشکلات و بهبود تکلم است. بنابراین از این جهت تاثیر ارتودنسی روی صحبت کردن مثبت است و نه تنها مانعی برای حرف زدن شما نیست بلکه حتی راه حل برطرف کردن و درمان آن نیز هست.
حالا بیایید طور دیگری به قضیه نگاه کنیم. فرض کنید شما تحت درمان ارتودنسی ثابت قرار گرفته اید و برای مثال از بریس سرامیکی جهت صاف شدن دندان هایتان استفاده کرده اید. به طبع تا مدتی بعد از اتصال این بریس ها، شما حالت و احساس ناخوشایندی دارید و کمی طول میکشد تا به این دستگاه ها و شرایط عادت کنید. به دلیل اینکه زبان شما موانعی مثل بریس را لمس میکند، درنتیجه عادی است که کمی با مشکل در تکلم روبرو شوید. اما این وضعیت موقتی است و اصلا نگران نباشید. به این فکر کنید که بعد از اتمام درمان و خارج شدن بریس ها، تکلم شما به حالت نرمال بازمیگردد و دیگر مثل زمانی که دندان هایتان کج بود مشکلی در ادای جملات و کلمات نخواهید داشت. بنابراین حتی در این مورد هم تاثیر ارتودنسی روی صحبت کردن مثبت و سازنده است و مانعی برای شما نیست.
در ساده ترین حالت فرض کنید شخصی دندان هایش از هم فاصله داشته باشند. اگر این فاصله مخصوصا در بخش جلوی دندان ها باشد، زمانی که شخص صحبت میکند همراه با ادای برخی حروف مثل “س، ص، ز، ث و …” صدای سوت مانندی از او شنیده میشود. درمان ارتودنسی ثابت با بریس و الاستیک های ارتودنسی میتواند به راحتی این فضا را بسته و بعد از آن اگر شخص صحبت کند دیگر صدای سوت مانند از او شنیده نمیشود.
به همین شکل اگر شخصی اوربایت یا آندربایت داشته باشد (یعنی فک بالا یا فک پایینش از دیگری خیلی جلوتر باشد) به راحتی نمیتواند صحبت کرده و معمولا کمی نامفهوم صحبت میکند. اما به محض درمان این مشکل، شخص میتواند به راحتی صحبت کند.
بعد از چند روز قرار دادن بریس های فلزی و الاینرها شفاف به شرایط جدید عادت خواهید کرد و گفتارتان چندان دستخوش تغییر نمی شود. اما بریس های زبانی یا لینگوال به دلیل اینکه در طرف زبان بسته میشوند و به زبان بسیار نزدیک هستند، تأثیر بیشتری بر گفتار شما می گذارند. این مسئله با گذشت زمان بهبود می یابد و کم کم زبان به وجود بریس لینگوال عادت می کند.
وقتی برای اولین بار از بریس خود استفاده می کنید، ممکن است مدت کوتاهی طول بکشد تا به ظاهر جدید خود و احساس خود نسبت به درمان عادت کنید. ممکن است حساسیت هایی جزئی در گونه ها و زبان خود داشته باشید که می تواند تلفظ کلمات یا جویدن غذاهای سفت را کمی دشوارتر کند. این کاملاً طبیعی است و باید ظرف دو هفته دهان شما به این موضوع عادت کند و بعد به حالت نخست برگردد. برای اینکه سریعتر به ارتودنسی خود عادت کنید موارد زیر را دنبال کنید.
بعد از نصب دستگاه های ارتودنسی به خانه بروید و سعی کنید از روی یک کتاب با صدای بلند بخوانید. به نحوه تلفظ کلمات توسط خودتان کمک کنید. ببینید با ادای کدام حروف و کلمات مشکل دارید. برای مثال اگر نمیتوانید حرف و صدای “س” را به درستی تلفظ کنید، کلماتی که “س” دارند را با صدای بلند با خود تمرین کنید تا کم کم بتوانید به درستی آن را ادا کنید. آواز خواندن، صحبت کردن با دیگران یا نزدیکان نیز میتواند به بهبود تلفظ شما کمک کند.
بعضی از بیماران به دلیل برخورد اجزای مختلف بریس به دندان ها علاوه بر مشکل تکلم جزئی درد نیز تجربه میکنند. برای مثال ممکن است زبان به بریس لینگوال برخورد کند و زخمی شود. برای پیشگیری از این مشکل از متخصص ارتودنسی خود موم ارتودنسی بگیرید و به بریس خود بزنید تا دیگر حین برخورد به زبان به آن آسیب نزنند. این موم باعث میشود ادای کلمات شما بهتر شود.
برای پیشگیری از بروز هر مشکلی سعی کنید در چند روز اول خیلی آهسته صحبت کنید. آرام صحبت کردن شما باعث میشود که زبان به شرایط جدید عادت کند و به بریس ها برخورد نکند.
برای عادت کردن به ارتودنسی و تاثیر آن بر صحبت کردن صبور باشید. به یاد داشته باشید، ناراحتی ناشی از درمان ارتودنسی که بسیار جزئی هم هست، مساله ای بسیار ناچیز برای داشتن یک لبخند خیره کننده است که تا آخر عمر خود آن را خواهید داشت. بنابراین تا زمانی که به ارتودنسی عادت کنید صبور باشید.