ارتودنسی تک فک و آشنایی با نحوه انجام آن
در این نوشته قصد داریم در مورد ارتودنسی تک فک (فک بالا یا پایین) صحبت کنیم. ابتدا به صورت خلاصه و کوتاه با درمان ارتودنسی آشنا خواهیم شد و سپس به بررسی ارتودنسی تک فک از جوانب مختلف خواهیم پرداخت. اگر شما هم قصد دارید ارتودنسی تک فک انجام دهید یا میخواهید با این نوع ارتودنسی آشنا شوید تا پایان این نوشته با ما همراه باشید.
آشنایی با ارتودنسی
ارتودنسی یکی از شاخه‌های تخصصی دندانپزشکی است که به تشخیص، پیشگیری و درمان بی‌نظمی‌های سیستم دندانی و ناهنجاری‌های فکی میپردازد. ارتودنسی، برای حرکت دادن دندانها به جای صحیح خود و اصلاح حالت قرارگیری فک ها، جهت بهبود وضع ظاهری و کارکرد آنها میباشد.
چه افرادی نیاز به ارتودنسی خواهند داشت؟
افرادی که هر یک از مشکلات زیر را دارند، باید برای ارتودنسی اقدام کنند:
- عدم قرار گیری فک در جای مناسب
در برخی افراد، فک بالا یا پایین در جای صحیح خود قرار ندارد و این موضوع موجب ظاهر نامناسب دندانها و قرارگیری نامناسب آنها بر روی هم میشود.
- موقعیت نامناسب دندان ها
ممکن است، فک بیمار در جای صحیح خود قرار گرفته باشد؛ ولی موقعیت قرارگیری دندانها در فک، صحیح نباشد. خود این موضوع نیز موجب ایجاد درد و فشار بر روی ماهیچه های فک، مشکلات در مفاصل فک و همچنین سردرد در بیمار خواهد شد.
- دندان های فوقانی رو به جلو
برخی افراد نیز دندان های فوقانی رو به جلویی دارند که ظاهر دندان های آنها ناخوشایند به نظر میرسد و احتمال دارد دندان های برجسته، دچار آسیب شوند.
- دندا های کج
تمیز کردن دندان های کج، کار سختی می باشد و همین موضوع با گذشت زمان، موجب پوسیدگی دندان ها شده و یا بیماریهای لثه را به دنبال خواهند داشت. پس از انجام ارتودنسی، تمیز کردن دندانها نیز برای فرد راحتتر شده و فرد بهداشت دهان و دندان بهتری خواهد داشت.
برای اصلاح این گونه عارضه های فک و دندان، از درمان ارتودنسی، استفاده می شود.
آیا دندان های شما نیاز به ارتودنسی دارند؟
شما جز کدام دسته از افراد هستید:
- آیا دندان های شما حالت جلو آمدگی دارند؟
- آیا دندان های بالایی، سطح زیادی از دندان های پایین را پوشانده است؟
- آیا دندان های پایین، سطح روی دندان های بالا را پوشانده است؟
- آیا امکان قراردادن دندان های بالا روی دندان های پایین وجود ندارد؟
- آیا فضای کافی برای دندان ها در داخل دهان وجود ندارد یا تعداد دندان های رشد کرده بیش از حد انتظار است؟
- آیا خطوط لثه ها باهم هماهنگ نیستند؟ زمانی که هماهنگ نباشند، بیمار هنگام خوردن غذا مشکل خواهد داشت.
- آیا دندان های قدامی فک بالا، به جای اینکه روی دندان های پایین قرار بگیرند، داخل این دندانها قرار گرفته اند؟
اگر یکی از این عارضه ها در دندان های شما وجود دارد، احتمالاً شما نیاز به ارتودنسی دارید. متخصص ارتودنسی شما با کمک عکسبرداری و یا ابزارهای دیگر، نیاز شما به ارتودنسی را تشخیص خواهد داد.
ارتودنسی ثابت یا متحرک؟
ارتودنسی به دو صورت ثابت و متحرک انجام میگیرد. انتخاب هر کدام بسته به شرایط بیمار و نظر پزشک ارتودنتیست دارد.
- ارتودنسی ثابت
در ارتودنسی ثابت ، بیمار نمی‌تواند دستگاه ارتودنسی را از دهان خارج سازد. در ارتودنسی با دستگاه ثابت، براکت ها بر روی دندان ها چسبانده شده و ثابت میمانند.
- ارتودنسی متحرک
ولی در ارتودنسی متحرک، بیمار هر زمانی که بخواهد میتواند براکت ها را گذاشته و بردارد. بیمار معمولا هنگام غذا خوردن دستگاه را در می‌آورد.
نمی توان گفت کدام یکی از این روش ها بهتر از دیگری است؛ زیرا هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. اکثر ارتودنتیست ها پیشنهاد استفاده از ارتودنسی ثابت را دارند زیرا از آن به عنوان روشی دقیقتر و مطمئنتر یاد میکنند.
مزایای ارتودنسی متحرک
از مزیت هایی که ارتودنسی متحرک دارد برداشتن آنها هنگام غذا خوردن است که باعث میشود بیمار به راحتی غذای مورد علاقه ی خود را میل کند. ارتودنسی متحرک، برای حرکات جزئی دندان ها یا برای برطرف کردن مشکلات فکی (عقب بودن فک پایین یا بالا) است. از این روش، فقط زمانی میتوان استفاده کرد که بی نظمی دندان ها زیاد نباشد. این نوع درمان هم میتواند همراه ارتودنسی ثابت مورد استفاده قرار بگیرد و هم به صورت مستقل و تنها. امکان اینکه در روزهای اول استفاده از این درمان، بیمار با مشکل تکلم روبرو شود زیاد است ولی بعد از گذشت چند روز این مشکل برطرف میشود.
آیا ارتودنسی تک فک امکان پذیر است؟
ارتودنسی تنها مرتب کردن دندانهای کج و نامرتب را دنبال نمی کند. مسائلی مانند طریقه جفت شدن دندان های بالا و پایین بر روی هم، انحراف از خط وسط صورت، اصلاح روابط فکی و اسکلتی نیز میبایست در درمان ارتودنسی مد نظر قرار گیرد و با در نظر داشتن این موارد، به ندرت درمان ارتودنسی تک فک توصیه میشود.
متخصص ارتودنسی طی درمان ارتودنسی، به صورت معمول دندان های هر دو فک را تحت درمان قرار می دهد. برای این کار دندان های نامنظم و به هم ریخته در هر فک را به صورت جداگانه مرتب کرده و بعد از آن، موقعیت دندان های فک بالا و پایین را نسبت به هم تنظیم می کند. در صورتی که فقط ارتودنسی یک فک (ارتودنسی فک بالا یا فک پایین) انجام شود، موقعیت دندان های آن فک نسبت به دندان مجاورش در فک دیگر تغییر کرده و در خیلی از موارد این کار مانع از جفت شدن صحیح دندان ها و عوارض بعدی از جمله مشکلات مفصل فک و جویدن می شود.
با این حال، برخی بیماران به مطب متخصص ارتودنسی مراجعه نموده و عنوان میکنند که تنها مایل به مرتب کردن دندانهای یکی از فک ها هستند. در این شرایط، شما می توانید ارتودنسی تک فک انجام دهید و فقط دندان های یک فک را ارتودنسی نمایید.
کدام مشکلات با ارتودنسی یک فک برطرف می شوند؟
معمولاً ارتودنسی یک فک یا محدود، در صورتی انجام میشود که به هم ریختگی دندان ها خفیف باشد یا دندان های بیمار بر روی هم، همپوشانی داشته باشد و امکان ضربه زدن دندان های بالا به سگمنتهای ارتودنسی وجود داشته باشد.
محدودیت های ارتودنسی تک فک
ارتودنسی تک فک، محدودیت های خودش را دارد و باید فکی که ارتودنسی می شود با فک دیگر که قبلاً ارتودنسی شده یا نیاز به ارتودنسی نداشته، تطبیق داده شود. اغلب ارتودنسی تک فک روی فک بالایی انجام میشود ولی در موارد معدود، ارتودنسی تک فک روی فک پایین نیز انجام میشود. دلیل این موضوع این است که در فک پایین، محدودیت فضا بیشتر مطرح است. اغلب با به کارگیری تکنیک هایی مانند پایین تر قرار دادن براکت ها، پزشک ارتودنتیست می تواند با به کارگیری مهارت های خاص، ارتودنسی تک فک را روی فک پایین نیز انجام دهد.
توجه داشته باشید که اگر دندان های بیمار به صورت عمیق روی همدیگر قرار گرفته باشد ممکن است انجام ارتودنسی تک فک امکان پذیر نباشد.
جهت آشنایی با یکی از محبوب ترین درمان های ارتودنسی یعنی، ارتودنسی نامرئی کلیک کنید.
نتیجه گیری در مورد ارتودنسی تک فک
با توجه به بررسی هایی که انجام شد، نتیجه می گیریم در بیشتر موارد، ارتودنسی دو فک بهترین نتیجه را برای بیمار فراهم میکند، ولی با اینحال، در برخی موارد که نامرتبی دندان ها خفیف تا متوسط باشد، متخصص ارتودنسی می تواند با به کار بردن روش ها و مهارت های خاص، خواسته بیمار برای درمان ارتودنسی تک فک را نیز برآورده کند. درمان ارتودنسی تک فک، کار پیچیده ای بوده و مهارت بالایی برای اینکار نیاز است. ارتودنسی تک فک در همه بیماران امکان پذیر نبوده و تنها در موارد خاصی از به هم ریختگی دندان ها، انجام ارتودنسی تک فک، امکان پذیرخواهد بود.
